Badanie takie przeprowadzane jest według ściśle określonych kryteriów: w temperaturze +28ºC +/- 2ºC rano i na czczo- wówczas są najbardziej wyczulone zmysły. Podczas takiego badania specjaliści identyfikują zarówno defekty jak i wszystkie atrybuty oliwy.
Najczęstsze defekty oliwy to:
- pleśń (zbyt długi przechowywania oliwki po jej zerwaniu z drzewa),
- metaliczny posmak (oliwa przechowywana w pojemnikach metalowych, które nie były ze stali nierdzewnej),
- fermentacja (źle odfiltrowana oliwa- zbyt dużo wody w oliwie) ,
- smak ziemi (oliwki zebrane z ziemi),
- jełczenie (źle przechowywana oliwa),
- smak spalenizny (zbyt wysoka temperatura produkcji)
- smak drewna (oliwa wyprodukowana z suchych oliwek)
Po zidentyfikowaniu defektów sprawdza się ATRYBUTY zawarte w oliwie. Podstawowe to:
- Fruity - aromatyczność oliwy
- Bitter- stopień zawartości goryczki
- Pungent- stopień pikanterii
a bardziej szczegółowe, które dokładniej określają walory smakowo-zapachowe:
- jabłko
- świeże, zielone zioła
- smak cierpki lub słodki
- zapach zielonych pomidorów
- zapach karczochów
- zapach migdałów
Skala oceniania zarówno atrybutów jak i defektów to od 0 do 10 punktów. Oliwa zostanie zakwalifikowana przez panel testerski jako extra virgin jeśli nie będzie posiadała żadnego defektu (suma defektów = 0) , a każdy z atrybutów zostanie oceniony powyżej 0. Im wyższa ocena atrybutów tym bardziej aromatyczna i wyrazista oliwa.